Jarenlang een zondebok, maar elektrische auto’s kunnen stroomnet juist ontlasten: ’Opladen tijdens daluren moet goedkoper worden’

Projectpartner Nico Brinkel werd geïnterviewd door Theo Besteman voor De Telegraaf. Aanleiding was de verdediging van het proefschrift van Nico Brinkel op 5 september 2025.

Het volledige artikel is te lezen op de website van De Telegraaf, mits men geabonneerd is. Het artikel is ook hieronder te lezen (alleen tekst).

Ze komen met duizenden de markt op. Batterijauto’s werden als zondebok voor het toch al volle stroomnet gezien. Maar elektrische auto’s kunnen juist helpen het elektriciteitsnet te ontlasten. Door buiten de spitsuren op dat net de prijs te verlagen, komt er voldoende ruimte vrij.

Energiewetenschapper Nico Brinkel doet al jaren onderzoek naar een oplossing. In zijn promotieonderzoek aan de Universiteit van Utrecht noemt hij dit ’slimmer laden’ als praktische oplossing tegen de gehekelde ’netcongestie’.

Brinkel pleit voor wat hij een flexibel nettariefsysteem noemt, waarbij Nederland het tarief voor stroomgebruik koppelt aan het moment van verbruik.

Buiten de piek laden

„Opladen tijdens daluren wordt dan goedkoper dan tijdens piekuren. Via die financiële prikkel spreid je de stroomvraag beter over de dag, waardoor je het net ontlast”, zo bevestigt de wetenschapper talloze proeven van energiebedrijven en netbeheerders. „Je zou die vergoeding afhankelijk kunnen maken van het moment van stroomafname.”

Netcongestie is de steen in de maag van de economische groei. Zij leidde afgelopen jaren tot vertragingen bij bouwprojecten en duurzame woonwijken, omdat veel elektrische auto’s tegelijkertijd worden opgeladen, vooral ’s avonds na het werk. Dan gebruikt Nederland sowieso veel stroom voor de magnetron, tv, wasmachines en droger.

Netbeheerders bouwen overal stroomnetten bij. Maar het is beter en goedkoper buiten de pieken te laden dan alleen te hopen op de verzwaring van het net. Met slim laden winnen de netbeheerders veel tijd, aldus Brinkel.

Eerlijker verdeling

Het bestaande nettariefsysteem werkt volgens hem financieel oneerlijk. „Een huishouden in een klein flatje dat weinig stroom verbruikt, betaalt dezelfde vergoeding als iemand die via zijn laadpaal veel stroom verbruikt, terwijl die laadpaal veel meer bijdraagt aan de pieken op het net.”

Als je een tariefsysteem maakt dat leunt op werkelijk stroomverbruik, pakt dat eerlijker uit voor die kleine gebruikers. Steeds meer huishoudens hebben bovendien een dynamisch energiecontract. Zij kunnen de laadkosten voor hun stekkerauto met bijna 25 procent verlagen door slim te laden in de uren dat minder bedrijven en huishoudens op het stroomnet zitten.

Netwerk minder belast

Juist door de laadbeurt te verschuiven naar rustige uren, kunnen pieken worden afgevlakt en kunnen automobilisten helpen te voorkomen dat het net overbelast raakt.

Een technische belemmering is nog dat veel oudere en sommige nieuwe auto’s niet goed overweg kunnen met laadpauzes, nuanceert Brinkel. Ze haken dan af en laden daarna niet vanzelf door. Daarom wordt vaak een minimale laadsnelheid aangehouden. Dat halveert de effectiviteit van slim laden en ontlasting van het stroomnet.

’Cruciale oplossing’

Brinkel pleit daarom voor nieuwe normen waaraan nieuwe automodellen moeten voldoen voordat ze de weg op mogen. Daarbij gaan ontwikkelingen razendsnel. Steeds meer systemen kunnen met het zogeheten vehicle-to-grid, waarbij de batterijauto’s stroom kunnen terugleveren aan het net.

Daar liggen nog enorme kansen, stelt hij in zijn onderzoek waarop hij op 5 september promoveerde, overheden zouden daartoe autobouwers en laadpaalleveranciers kunnen aanzetten.

Brinkel: ,,Slim laden van elektrische voertuigen moet een cruciale oplossing voor congestieproblemen worden.”